Hoe blijven Formule 1-coureurs koel?

• Formule 1-coureurs blijven koel met drinksysteem, luchtstroom in de cockpit, helmventilatie en FIA-goedgekeurde koelvesten.
• Koelvesten voor de race, hydratatiestrategieën en training voor hitteacclimatisatie vertragen de effecten van extreme temperaturen in de cockpit.
• Zelfs met moderne technologieën drijven races zoals die in Singapore en Qatar coureurs nog steeds tot hun fysiologische grenzen.

Formule 1-coureurs blijven koel in cockpits die vaak meer dan 50°C bereiken door gebruik van hydratatiesystemen, koelingstechnologieën en gestructureerde trainingsmethoden. Het beheersen van hitte is essentieel voor zowel veiligheid als prestaties, aangezien thermische belasting de cardiovasculaire functie, spieroutput en besluitvorming bij racesnelheid beïnvloedt.

In tegenstelling tot gewone wegauto’s zijn Formule 1-wagens niet gebouwd voor comfort. Er is geen airconditioning, minimale luchtstroom en de hitte van de hybride krachtbron, elektronica en remmen straalt rechtstreeks de cockpit in. Coureurs dragen brandwerende pakken, handschoenen, laarzen en helmen die warmte vasthouden, terwijl de g-krachten bij het racen extra fysieke stress veroorzaken. In races zoals Singapore, Qatar of Maleisië kunnen coureurs tot wel 4 kilo lichaamsgewicht verliezen door zweet in minder dan twee uur.

Begrijpen hoe coureurs koel blijven vereist inzicht in de fysiologie van hittebelasting, de technische kenmerken die ontworpen zijn om verlichting te bieden, de voedings- en hydratatiestrategieën die prestaties ondersteunen en de langdurige training die atleten voorbereidt op de heetste races. Historische voorbeelden, circuitspecifieke uitdagingen en FIA-veiligheidsregels tonen allemaal aan hoe hitte de aanpak van Formule 1 om coureurs te beschermen heeft gevormd.

De luchtstroom in een Formule 1-cockpit komt voornamelijk via het kleine luchtinlaatkanaal net boven de helm van de coureur, dat bijdraagt aan de motorinlaat maar ook de cockpit voorziet van minimale ventilatie. Teams kunnen kleine ducten en openingen toevoegen – binnen de reglementen – om lucht de cockpit in te leiden. Sommige sturen koele lucht richting de helm of borstgebied van de coureur.

De helm zelf bevat vaak een ventilatiesysteem met kleine ventilatieopeningen voor het aanzuigen van lucht, en sommige helmen hebben ventilatietubes die verbonden zijn met luchtkanalen vanuit de auto om frisse lucht naar het gezicht van de coureur te brengen. Daarnaast dragen veel coureurs aangepaste onderkappen met zweetabsorberende en ademende eigenschappen.

Tijdens de race beschikken auto’s over een infuusachtig drinksysteem. Een flexibele zak gevuld met isotone drank – meestal zo’n 1 tot 1,5 liter – wordt bevestigd in de cockpit (vaak naast de stoel of bij de brandstoftank). Een elektrisch bediende pomp stuurt de drank via een slang door de helm, waar de coureur kan drinken door op een knop op het stuur te drukken.

Vóór de race dragen coureurs vaak elektrische koelvesten gevuld met gekoeld water of een koelmiddel dat door buizen rond het bovenlichaam van de coureur stroomt. Deze worden gedragen terwijl ze zich voorbereiden op de grid of in de garage wachten. Zodra de race begint, is het dragen van actieve koelvesten in de cockpit verboden, maar lichte, ademende onderkleding helpt de warmteregulatie enigszins te ondersteunen.

Hydratatie vóór en tijdens de race is cruciaal. Coureurs beginnen vaak een paar dagen van tevoren met elektrolytsupplementen en zoutoplossingen om de hydratatie te maximaliseren. Ze vermijden cafeïne of alcohol en volgen een dieet dat vochtretentie ondersteunt. Het doel is om het verlies door zweet tijdens de race – soms tot 3-4% van het lichaamsgewicht – te compenseren en cognitieve en fysieke prestaties te behouden.

Fysieke training is essentieel voor hittebestendigheid. Coureurs ondergaan trainingen in hittekamers of met extra kledinglagen, rennen of fietsen in warme klimaten om hun lichaam aan hitte te laten wennen. Deze acclimatisatie verlaagt de kerntemperatuur, verhoogt het zweetvolume en vertraagt vermoeidheid. Mentale training helpt ook bij het omgaan met ongemak en focusbehoud onder extreme belasting.

FIA-veiligheidsrichtlijnen beperken hoe ver teams kunnen gaan in koeling. Actieve koelsystemen zoals airconditioners zijn verboden vanwege gewichts-, energie- en ruimtebeperkingen. Passieve systemen zoals geventileerde stoelen of aangepaste kleding zijn toegestaan, zolang ze de veiligheid niet schaden of aerodynamische voordelen bieden.

Hittestuwing werd in 2023 extra belicht na de Grand Prix van Qatar, toen meerdere coureurs extreme hitte-uitputting rapporteerden; sommigen moesten medische aandacht krijgen. De FIA kondigde daarop maatregelen aan, waaronder mogelijke herziening van de raceschema’s, verdere cockpitkoeling en strengere monitoring van coureursgezondheid.

Van Nigel Mansell die in 1984 flauwviel in Dallas tot huidige toppers als Lewis Hamilton die na de race oververhit raken, blijft warmte een constante uitdaging in de Formule 1. Dankzij wetenschap, technologie en fysieke voorbereiding beschermen teams hun coureurs beter dan ooit – maar onder verzengende zon blijft het ultieme uithoudingsvermogen vereisen.

Vertaling uit het Engelse artikel “Hoe blijven Formule 1-coureurs koel?“